Industriële automatisering: eerst standaardiseren dan automatiseren

Industriële automatisering helpt organisaties om efficiënter te produceren. Met minder menselijke fouten, kostenbesparingen en een hogere productkwaliteit als resultaat. Maar hoe implementeer je dergelijke automatisering in jouw organisatie en waar begin je?

In dit blog behandelen we het waarom en hoe van industriële automatisering. Je leest wat de voornaamste voordelen zijn van industriële automatisering in moderne productieomgevingen, hoe dit bijdraagt aan maximale efficiëntie en productiviteit, en welke uitdagingen en trends je rekening moet houden bij het implementeren van industriële automatisering.

Wat is industriële automatisering?

Industriële automatisering is het proces waarbij machines, productieprocessen en systemen automatisch worden aangestuurd met minimale menselijke tussenkomst. Het doel van deze automatisering is om efficiënter te produceren, kosten te verlagen, de kwaliteit te verbeteren en menselijke fouten te minimaliseren. Dit is essentieel in sectoren zoals machinebouw, productie, logistiek en energiebeheer. Het automatiseren van (delen van) industriële processen is van oorsprong een mechanisch proces: in eerste instantie waren het puur mechanische machines die menselijke taken overnamen. Gaandeweg deed de elektrificatie zijn intrede en werd elektrotechniek een belangrijker onderdeel van automatisering. Sinds de jaren 2000 kwam daar een derde component bij: software.

Verschil tussen industriële en traditionele automatisering

Wat is dan het verschil tussen industriële en traditionele automatisering? Het verschil zit in de toepassing en de schaal waarop het wordt toegepast. Industriële automatisering richt zich op het optimaliseren van grootschalige productieprocessen en fabrieksomgevingen met geavanceerde systemen en technologieën zoals sensoren, Programmable Logic Controllers (PLC’s), Supervisory Control and Data Acquisition (SCADA), robots en software. Traditionele automatisering omvat eenvoudige, vaak handmatige processen of kleine systemen, zoals huishoudelijke apparaten of kantoorautomatisering.

Kerncomponenten van industriële automatisering

Industriële automatisering is opgebouwd uit twee kerncomponenten: hardware en software.

• Hardware – denk aan sensoren, industriële robots en Programmable Logic Controllers (PLC’s). PLC’s worden gebruikt om machines, processen en systemen te besturen en te automatiseren. Ze verzamelen data van sensoren, verwerken deze en sturen uitvoerapparaten zoals motoren of kleppen aan.
• Software – Supervisory Control and Data Acquisition-systemen (SCADA) en Human-Machine Interfaces (HMI’s) zijn essentiële softwareoplossingen voor industriële omgevingen. Deze componenten zorgen ervoor dat systemen onderling kunnen communiceren en mensen daar makkelijk de gewenste informatie uit kunnen halen, bijvoorbeeld door middel van rapportages of dashboards.

Voordelen van industriële automatisering

Industriële automatisering leidt tot een hogere efficiëntie en productiviteit: geautomatiseerde systemen kunnen dag en nacht doordraaien, werken sneller dan mensen en maken geen handmatige fouten. Hierdoor bespaar je op operationele kosten en verbeter je de productkwaliteit. Een ander voordeel is dat automatisering in de industrie het werkplezier vergroot. Engineers hoeven minder saaie, repetitieve handelingen uit te voeren. Daardoor houden ze tijd over voor taken waarvoor menselijke denkkracht en creativiteit nodig is – werkzaamheden die over het algemeen leuker gevonden worden. Ook heeft industriële automatisering een positief effect op de veiligheid. Het zorgt ervoor dat veiligheidsregels ingebed worden in machines en hun bijbehorende werkprocessen, waardoor er minder ongelukken op de werkvloer plaatsvinden.

Stappen voor de implementatie van industriële automatisering

Hoe implementeer je industriële automatisering? Start met standaardiseren. Deze stap wordt nogal eens vergeten, maar is cruciaal. Standaardiseer niet alleen de techniek, maar ook de werkprocessen. Wanneer engineers op dezelfde manier werken, kunnen ze beter samenwerken. Dat zorgt voor een betere samenwerking binnen een organisatie en in de keten. Engineers en afdelingen begrijpen elkaars handelingen, kunnen onderling werk overnemen en daarover communiceren, leren van elkaar en kunnen zo hun werkprocessen steeds verder finetunen. En wellicht nog belangrijker; standaardisatie maakt de weg vrij voor automatisering. Want je kunt processen pas gaan automatiseren als je deze goed in kaart hebt gebracht. Daarna evalueer je de automatiseringsbehoeften, selecteer je geschikte technologieën en leveranciers, en instaleer en integreer je automatiseringssystemen. Tot slot is training heel belangrijk; zorg dat engineers weten hoe ze het maximale uit industriële automatisering kunnen halen en deze kunnen beheren.

Uitdagingen en oplossingen in industriële automatisering

Bij het implementeren van industriële automatisering besteden organisaties vaak onvoldoende aandacht aan de menselijke kant. Personeel kan zijn hakken in het zand zetten vanwege angst voor baanverlies. Door werknemers actief te betrekken en te trainen, kun je de acceptatie vergroten en de overgang naar deze automatisering soepeler laten verlopen. Zorg daarbij ook dat nieuwe industriële systemen met de bestaande integreren. Zo voorkom je compatibiliteitsproblemen en zorg je ervoor dat oude en nieuwe systemen effectief samenwerken zonder de productie te onderbreken. Een andere uitdaging bij de implementatie van automatisering is het binnen de perken houden van de kosten. Maak vooraf kosten-batenanalyses en voer de implementatie gefaseerd uit. Op deze manier kun je investeringen beheersen en de voordelen geleidelijk realiseren, waardoor zowel het management als de mensen op de werkvloer zelf ervaren wat industriële automatisering oplevert en overtuigd worden van de voordelen. Vergeet ook niet data niet te beveiligen met cybersecurity en adequate data governance.

Toekomstige trends in industriële automatisering

Dankzij Industry 4.0 en het Internet of Things (IoT) wordt het steeds makkelijker om industriële processen te automatiseren en verschillende systemen te koppelen. Tegelijkertijd wordt industriële automatisering steeds slimmer door geïntegreerde AI en machine learning-technologie. Dat maakt bijvoorbeeld de weg vrij voor predictive maintenance en autonome, zelflerende systemen. Ook de cloud blijft belangrijk. Niet als technologie op zich, maar als belangrijke enabler om data te delen en samen te werken. Buiten deze technologische trends, verwachten wij dat de menselijke factor van industriële automatisering steeds meer aandacht zal krijgen in. En terecht, want elke organisatie heeft de beschikking over dezelfde technologie. Het zijn de mensen die het verschil maken, door automatiseringstechnologie optimaal in te zetten op basis van gestandaardiseerde processen. Dat maakt goede training en advies nog belangrijker in de toekomst.

Het antwoord op onze startvraag ‘hoe implementeer je industriële automatisering in jouw organisatie en waar begin je?’ is duidelijk: start met standaardisatie en focus je ook op de menselijke factor. Denk groot, maar begin klein met automatisering. Door vanaf standaardisatie gefaseerd, kleine stappen te zetten, krijg je de organisatie makkelijker mee en vergroot je de impact van industriële automatisering.